Makatta Çıban

Makatta çıban, kalın bağırsağın çıkışındaki rektum alanında ve anüs etrafındaki alanda iltihabın birikmesiyle oluşan perianal apselerdir. Bu lezyonlar akut enfeksiyon içerir. Makat alanında şişlik, kızarıklık ve dışkılamayla alakası olmayan devamlı bir ağrıya neden olur. Bundan yakınan kişilerde genellikle ateş yükselmesi de etkili olur. Bu şekilde makatta çıban yakınması olan kişilerin genel cerrahi uzmanı tarafından muayene edilmesi ve acilen iltihaplı çıbanın içinin boşaltılması gerekir. Bu tedaviyi medikal tedaviyle desteklemek gerekir. Yani hastaya antibiyotikli ilaç, ağrı kesici ilaçlarla, oturma banyoları tavsiye edilir.

Makattaki çıbanın içi boşaltıldıktan sonra, hastadaki ateş, ağrı ve iltihabi buğularda hızlı bir iyileşme gözlenir. Hastaların iyileşme döneminde uygulanan medikal tedavilerde bu sürecin daha konforlu geçmesine, iyileşmenin hızlı olmasına yardımcı olur. Bu çıbanların çoğunda, daha sonra fistül gelişmektedir. Bu fistüller anal kanalın içi ile dışta cilt arasında bir tünel meydana gelme durumudur. Makatta çıban sorunu olan kişilerin doktora geç gitmesi halinde, çıban tedavisinin yetersiz şekilde yapılması halinde apsenin olduğu yerde fistül gelişme riski daha fazla olur.

Makatta çıban sorunu bulunan kişilerin makatından gelen iltihaplı akıntı olabilir. Buna ateş, üşüme, basınç, terleme ve ağrı eşlik eder. Bu etkiler oldukça rahatsızlık verici olduğundan, gecikilmeden doktora gidilmelidir. Makatta çıban apse %90 oranında makat kanalındaki dişli çizgiye açılan 4-10 adet salgı bezindeki tıkanma ve iltihaplanma sonucunda gelişir. %10 kadarı kalın bağırsak iltihaplarında, aşırı ishal durumundan gelişir. Bu tür çıbanlar erkeklerde kadınlara göre daha fazla görülür. Hastaların büyük bir bölümünde daha önceden oluşmuş çıban, apse öyküsü bulunur. Düzgün tedavi edilmediklerinde makatta çıban tekrarlama eğilimi gösterir.

Makat bölgesinde oluşan bu şekildeki apseli oluşumların tedavisinde cerrahi müdahale şarttır. İçi boşaltılan çıbanların yarattığı basınç hissi, ağrı azalma gösterir. Tam olarak iyileşme ise, 3-4 haftayı bulur. Zaten rahatsızlık veren bir oluşum olduklarından ihmal edilmemelidir. Tedavi edilmedikleri zaman, fistüller tüneller şeklinde yayılım gösterir. Kronikleşen enfeksiyonlar ise, zaman içinde kanser oluşumunda etkili olur. Makatta çıban tedavisinin ardından 2-3 ay kadar makat akıntısı devam ederse, fistül gelişimi açısından hastanın değerlendirilmesi gerekir.